« بهار قرآن و سحرهای تابستان »

« بهار قرآن و سحرهای تابستان »

یار رب ز تو دلنواز شد آوازم                                                   بی یاد تو سوزی نبود در سازم

با پنجه ی عاشقانه و زخمه ی عشق                                       از بهر تو این ترانه را می سازم

اگرچه باری تعالی آدمی را آزاد خلق نمود و بدو عقل و درایت عطا فرمود تا با استعانت از این قوا خیر را از شر تمییز دهد و با رغبت نیکی را برگزیند . اما چون راه سعادت و فلاح دنیوی و اخروی چیزی جز اطاعت بی چون و چرا از اوامر آن لایزال نیست فی الواقع انسان در قید و بند است و فقط با پیروی از سیره و سلوک رسولان سلیم به سر منزل مقصود خویش نائل خواهد آمد .

تمام عباداتی که ایزد تعالی برگزیده همگی مشکل گشای دردهای زندگانی ما آدمیان اند . اما در این میان روزه شاخص ترین شکرگزاری پر اجر و مسکن بیماری هاست و مرحمی است که امراض روح و جان را تسلی می بخشد و منجر به تقویت قوای فیزیکی و عرفانی انسان می گردد .

در اهمیت روزه و روزه داری همین بس که پیغمبر اسلام (ص) که اسوه ی زهد و تقوا بود ، شعبان و رمضان را کامل روزه می گرفت «کان رسول الله یصوم شعبان و رمضان» و در مابقی ایام سال روز در میان روزه بود . «صام یوما و افطر یوما »

تمام ماه های قمری پسوندی دارد : رجب المرجب ، محرم الحرام و... در این میان داریم «رمضان المبارک» . رمضان ماهی است که آغاز و انجام آن را به یکدیگر تبریک می گوییم . گرچه سخن راندن پیرامون این فرخنده ماه بس گلوگیر است لیکن آنچه را درباره اش می دانم بر صفحه ی بیاض کاغذ درج می کنم . مسلما روزه گرفتن در رمضان المبارک لذتی دیگر دارد . این ماه بهار قرآن است و تلاوت یک آیه از کتاب الله ثواب قرائت کل قرآن را دارد . پس خوشا به سعادت آنان که مادام جان خویش را با تلاوت نور الهی شست و شو می دهند :

خوشا آنان که الله یارشان بی که حمد و قل هو الله کارشان بی

خوشا آنان که دائم در نمازند بهشت جاودان بازارشان بی

با نگاهی ژرف بر آمار بزهکاری ها در ماه مبارک رمضان در می یابیم که دزدی ها ، قتل ها و حوادث ناگوار دیگری از این قبیل به صورت چشم گیری کاهش می یابد . به راستی چرا ؟ مگر چه استحاله ای در افراد جامعه حادث می شود که در طی این ماه تحولات این چنینی به وقوع می پیوندد ؟

در ماه مبارک رمضان توجه به پروردگار زیاد می گردد و این موجبات کاهش آمار جرائم را مهیا می سازد .

رمضان المبارک را حرمتی است که حتی در یاد کردن از این ماه پر میمنت نیز باید آن را رعایت نماییم و با احترام بگوییم «ماه رمضان» چرا که یاور معمار بنای رفیع اسلام ، علی (ع) ، می فرماید : نگویید رمضان بلکه بگویید ماه رمضان و شما به راستی نمی دانید که ماه رمضان چیست و چه فضائلی در آن نهان است « لاتقولوا رمضان و قولوا شهر رمضان و فانکم لاتدرون ما رمضان » .

آورده اند که معصومین در واپسین ایام این ماه اشک بر گونه های منورشان خشک نمی شد .

بگذریم رمضان یعنی چه ؟ رمضان از ریشه ی رمض به معنی شدت گرما یا تابش آفتاب بر رمل است و اگر این خجسته ماه در تابستان واقع شود ، رمض معنای حقیقی خود را آشکار می سازد و روزه فریاد سر می دهد : منم تمرین صبر و بردباری . زیرا در تابستان روزها بسی طویل است و گرما ، بر عطش آدمی می افزاید .

آری ! روزه یعنی امساک و ترک مطلق چیزها و هر عملی و سخنی . روزه فقط نخوردن و نیاشامیدن نیست بلکه تمام جوارح و جوانح مؤمن بایستی در امساک باشد . باید دقت داشت که شرط درستی روزه با شرط قبولی آن تفاوت دارد ، اجتناب از مفطرات(خوردن و آشامیدن و ...) ، شرط درستىِ روزه است و اجتناب از حرام‏ها، شرط قبولى آن می‌باشد.

بنابر روایات متعدد و نیز احادیث معصومین روزه بر سه قسم است :

روزه عوام : این مرتبه از روزه، با پرهیز از مفطِرات روزه صورت مى‏پذیرد، با شرحى كه در كتاب‏هاى فقهى آمده است. این مرتبه از روزه، آسان‏ترین و پایین‏ترین مرتبه روزه است.

یعنی روزه ی عوام نخوردن و نیاشامیدن است .

روزه ی خواص : در این مرتبه از روزه، روزه‏دار، تنها به پرهیز از مفطرات روزه، بسنده نمى‏كند؛ بلكه از همه حرام‏هاى الهى پرهیز مى‏نماید.

یعنی روزه ی خواص نخوردن ،نیاشامیدن و گناه نکردن است .

روزه ی خواص الخواص : این مرتبه از روزه، با باز داشتن قلب و نگهدارى آن از هر چیزى كه اشغال‏كننده دل (چه حلال و چه حرام) است بجز خدا، به دست مى‏آید.

یعنی روزه ی خواص الخواص نخوردن ، نیاشامیدن ، گناه نکردن و فکر نکردن به گناه است .

خداوند در کتاب خطاب ناپذیرش می فرماید : « واستعینوا بالصبر و الصلوه و انها لکبیره الا علی الخاشعین»

همانا از آن ایزد بی نیاز بجویید یاری به صبر و نماز

که کاری است دشوار جز بر کسی که همواره ترسد از ایزد بسی

پس اگر خواهان آنی که در زمره ی خاشعین قرار گیری بایستی در دژ مستحکم روزه و امساک سنگر گزینی تا ترکش گلوله های شیطان روحت را آزرده نسازد .

سحرها و افطارها لحظاتی است که یزدان به بندگانش التفاتی خاص مبذول می دارد . پس پاک و منزه است خداوندگاری که سحر ، صبوح عشق الهی و افطار ، غبوق رحمت الهی را بر بنده اش ارزانی می دارد .

یا رحمان و یا رحیم ، یا ستار و یا علیم . یا ذوالجلال والاکرام ، یا ذوالجود و النعم !

همانا فرجام گفته هایم آن باشد که رمضان ، بیکرانه ترین بی کران است و زبان ، زبون وصف عظمتی چون روزه است و مرا یاری آن نیست که چون پیران مغان و کشتگان دل زنده ، عظمت این ماه را بازگو سازم .

بضاعت نیاوردم الا امید خدایا ز عفوم مکن ناامید

امین مدیری

بسیج دانشجویی دانشکده داروسازی

دانشگاه علوم پزشکی مازندران